Bu araştırmada Rize’de tasavvuf kültürünün günümüze gelinceye kadar geçirdiği süreç, tarikatlar ve şeyhlerin hayatları ekseninde sunulmuştur. Bu çerçevede ele aldığımız her şahsiyetin Rize’de tasavvuf kültürünün gelişiminde etkin roller üstlendikleri tespit edilmiştir.

Tasavvufi çerçevede her tarikat şeyhinin kendi meşrebini yansıtan bir ekol olduğu fikrinden hareketle her bir şeyhin hayatının ayrı ayrı ele alınarak incelenmesinin bu konuda önemli noktalara ışık tutacağı kanaatindeyiz. Ayrıca bu şahısların mevcut meşreplerinin yanı sıra devrin özelliklerine ve şahsî özelliklerine göre tarikatlere kattıkları yenilikler de mevcuttur.

Buradan hareketle bu zatların bireysel olarak toplumda öne çıkan misyonları, yazmış oldukları eserler ve bunların şerhi, bu zatların toplumda gerçekleştirdikleri  faaliyetlerin Rize’nin gelişiminde meydana getirdikleri tarihsel, sosyolojik ve psikolojik etkiler de ayrı ayrı değerlendirilebilecek çalışmalar arasında yer alabilir.

Bu araştırmanın ayrıca tekkelerin ve kabri şeriflerin mimari özellikleri ve bu yapıların şehrin mimari dokusunda oluşturduğu etkiler gibi pek çok konu üzerinde gerçekleştirilecek araştırmalara kaynaklık ederek belirtilen hususların araştırılmasına vesile olacağını umud ediyoruz.

Rize Araştırmaları Vakfı (REVAK) Yayınları

revak@revak.org.tr